Zaburzenia osobowości u osób starszych

Zaburzenia osobowości występujące u seniorów są przypadłością nierzadką, a przy tym wciąż dość obcą. Świadczy o tym chociażby częste negatywne nastawienie w stosunku do seniorów, którzy wykazują nielogiczne, wręcz „nienormalne” zachowanie.

Osobowość, czyli zbiór charakterystycznych dla danej osoby psychologicznych aspektów, kształtowana jest na przestrzeni lat. Względnie ustala się jednak w wieku dorosłym i wbrew popularnemu poglądowi, wcale nie musi ulec deformacji wraz z wiekiem. Zaburzenia osobowości, czyli nietypowe, powtarzające się działania, które mogą mieć nawet destrukcyjny wpływ na osobę starszą i otoczenie, mogą pojawiać się jednak z różnych powodów. Mogą być wynikiem zmian w samym organizmie np. na poziomie układu nerwowego czy traumatycznych wydarzeń, które często spotykają na swojej drodze osoby starsze. 

Nie da się postawić ostrej linii między typami tych zaburzeń. Choć istnieją pewne psychologiczne podziały, jest to kwestia bardzo indywidualna. Wyróżnić można m. in. osobowość paranoiczną czy lękliwą. Diagnostykę przeprowadzić może jedynie lekarz specjalista. Zaburzenia osobowości są nieprawidłowością chorobową pod względem psychologicznym. Taki sposób bycia bardzo często nie jest jedynie zachcianką seniora. Oczywiście istnieją przypadki osób, które po prostu mają trudny charakter. Ważne jednak, by pamiętać, że nie jest to zasada. 

Zaburzenia osobowości to poważny problem, który może być leczony terapeutycznie. Jest to ważne zarówno ze względu na życie samego seniora, jak i jego otoczenia, a więc także opiekunki lub opiekuna. Nie każde nietypowe zachowanie jest jednak od razu zaburzeniem osobowości. Często smutek, przygnębienie, drażliwość czy lękliwość ma podłoże np. w depresji czy innych problemach natury psychicznej. 

W sytuacji jakichkolwiek problemów z tym aspektem zdrowia, bardzo istotną cechą opiekuna lub opiekunki jest cierpliwość. Zaburzenia osobowości powinny być oczywiście zdiagnozowane, jeśli faktycznie jest ich podejrzenie. Wszystkie nieprawidłowości powinny być jednak traktowane poważnie. Jeśli osoba starsza zaczęła zachowywać się nietypowo, problem też może mieć nieuchwyconą jeszcze przyczynę np. otępienie starcze. Bagatelizowanie problemu i zarzucanie seniorowi „wariactwa” zdecydowanie nie jest dobrym rozwiązaniem tego typu sytuacji. Praca jako opiekun lub opiekunka wymaga dbałości o całe zdrowie pacjenta, w tym także jego psychiczne, co warto mieć na uwadze, wykonując pracę. 

Powrót