Strategie gramatyczne
Zdanie niemieckie „z kropką” ma swój uporządkowany układ.
Zapamiętajmy „żelazną” zasadę na dobry start:
KTO – CO ROBI – „RESZTA”
Ich bin fertig. - Ja jestem gotowa.
kto? Ich (ja)
co robi? bin (jestem)
„reszta” fertig (gotowa)
KTO – CO ROBI – KIEDY – GDZIE
Ich bin heute zu Hause. - Ja jestem dziś w domu.
kto? Ich (ja)
co robi? bin (jestem)
kiedy? heute (dziś)
gdzie? zu Hause (w domu)
Teraz nauczymy się, jak zwrócić się do kogoś na „ty” i na „Pan/Pani” za pomocą czasownika „być”
:
- w czasie teraźniejszym:
du bist – ty jesteś
Sie sind – Pan/Pani/Państwo są - w czasie przeszłym:
du warst – ty byłeś/byłaś
Sie waren – Pan/Pani był/a
Wtedy zdanie „z kropką” Du bist jetzt müde. /du bist ject myde/
przetłumaczymy: Ty jesteś teraz zmęczony/a
.
Inne przykłady:
Sie sind jetzt in der Arbeit. /zi zint ject in der arbajt/
Pan/Pani jest teraz w pracy.
Du warst gestern nicht zu Hause. /du warst gestern nicht cu hałse/
Ciebie nie było wczoraj w domu (dosłownie: ty byłaś wczoraj nie w domu)
Sie waren gestern nicht erreichbar. /zi waren gestern nicht erajchbar/
Pan/Pani nie był/a wczoraj osiągalna.
Tworzenie pytań
Ważne jest też, abyśmy potrafili się zapytać: Czy ty jesteś zmęczony? Albo Czy Pan/i jest teraz w pracy? W języku niemieckim nie ma słówka „czy” w takich pytaniach. Wystarczy, że zamienimy miejscami dwa pierwsze wyrazy, czyli kto? i co robi?
Zamiast:
Du bist jetzt müde. /du bist ject myde/
(Ty jesteś teraz zmęczona)
Powiemy:
Bist du jetzt müde? /bist du ject myde/
(dosłownie: Jesteś ty teraz zmęczona?) Przy takich pytaniach głos musi „iść” do góry, jakbyśmy byli trochę „ciekawscy”.
Zamiast:
Sie sind jetzt in der Arbeit. /zi zint ject in der arbajt/
(Pan/i jest teraz w pracy)
powiemy:
Sind Sie jetzt in der Arbeit? /zind zi ject in der arbajt/
(dosłownie: Jest Pan/i teraz w pracy)
Parę przydatnych pytań do naszego podopiecznego:
Sind Sie jetzt müde? | /zint zi ject myde/ | Czy jest Pan/i teraz zmęczony/a? |
Sind Sie krank? | /zint zi krank/ | Czy jest Pan/i chory/a? |
Sind Sie auf der Toilette? | /zint zi ałf der tojlete/ | Czy jest Pan/i w toalecie? |
Sind Sie fertig? | /zint zi fertich/ | Czy jest Pan/i gotowy/a? |
Sind Sie nervös? | /zint zi nerwys/ | Czy jest Pan/i zdenerwowany/a? |
Sind Sie schwach? | /zint zi szwach/ | Czy jest Pan/i słaby/a? |
Sind Sie schon wach? | /zint zi szon wach/ | Czy już się Pan/i obudził/a? |
Waren Sie beim Arzt? | /waren zi bajm arct/ | Czy był/a Pan/i u lekarza? |
Ćwiczenia
Sprawdź czego się nauczyłeś z lekcji: