Koniec języka za przewodnika
Zapytajmy rodzinę pacjenta o podstawowe rzeczy i poprośmy o pokazanie najważniejszych punktów orientacyjnych w okolicy: sklepu, parku, kościoła, przystanków. Jeżeli okaże się, że będziemy musieli dokądś pojechać, poprośmy również o pomoc przy zakupie biletu.
Jakie słownictwo nam się przyda?
Środki komunikacji miejskiej:
| die S-Bahn | /di esban/ | kolejka podmiejska |
| die U-Bahn | /di uban/ | metro |
| die Straßenbahn | /di strasenban/ | tramwaj |
| das Taxi | /das taksi/ | taksówka |
| die Station | /di sztacjon/ | stacja (np. metra) |
| die Haltestelle | /di haltesztele/ | przystanek |
| die Fahrkarte | /di farkarte/ | bilet |
| die Straße | /di sztrase/ | ulica |
| die Ampel | /di ampel/ | sygnalizacja świetlna |
| die Kreuzung | /di krojcung/ | skrzyżowanie |
| das Fahrrad | /das farad/ | rower |
Czym i dokąd?
Najprostszym sposobem, by powiedzieć, że (po)jadę jakimś środkiem komunikacji/lokomocji, jest użycie czasownika „nehmen” – brać:
Ich nehme die Straßenbahn. /ich nejme di sztrasenban/
Wezmę tramwaj (= pojadę tramwajem).
Nehmen Sie die U-Bahn. Das ist schneller. (nejmen zi di uban. Das ist szneler)
Proszę wziąć metro. To jest szybciej.
Nehme ich die S-Bahn oder die U-Bahn? /nejme ich di sban oder di uban/
Mam pojechać s-baną czy metrem?
Ich nehme das Fahrrad und fahre zu Lidl. /ich nejme das farad und fare cu lidl/
Wezmę rower i pojadę do Lidla.
Podstawowe „miejsca” w mieście:
| der Blumenladen | /der blumenladen/ | kwiaciarnia |
| der Briefkasten | /der brifkastyn/ | skrzynka na listy |
| der Discount | /der diskount/ | dyskont |
| der Geldautomat | /der geldałtomat/ | bankomat |
| der Gemüseladen | /der gemyzeladen/ | warzywniak |
| der Kiosk | /der kjosk/ | kiosk |
| der Markt | /der markt/ | targ |
| der Park | /der park/ | park |
| der Supermarkt | /der zupermarkt/ | market |
| die Apotheke | /di apoteke/ | apteka |
| die Arztpraxis | /di arctpraksis/ | przychodnia |
| die Bank | /di bank/ | bank |
| die Bäckerei | /di bekeraj/ | piekarnia |
| die Buchhandlung | /di buchhandlun/ | księgarnia |
| die Drogerie | /di drogeri/ | drogeria |
| die Fischhalle | /di fiszhale/ | sklep rybny |
| die Kirche | /di kirche/ | kościół |
| die Metzgerei | /di mecgeraj/ | sklep mięsny |
| die Post | /di post/ | poczta |
| die Stadt | /di sztat/ | miasto |
| das Cafe | /das kafe/ | kawiarnia |
| das Geschäft | /das geszeft/ | sklep |
| das Rathaus | /das rathałs/ | urząd miasta |
| das Restaurant | /das restałrą/ | restauracja |
| das Zentrum | /das centrum/ | centrum |
Wskazówka:
Potocznie do każdego miejsca możemy użyć słówka „zu” w znaczeniu „do”.
Przy wszystkich wyrazach z „der” i „das” przyjmuje ono formę „zum”, a przy tych z „die” - „zur”.
Np.
Ich gehe zum Park. /ich geje cum park/
Idę do parku.
Ich gehe zum Geschäft. /ich geje cum geszeft/
Idę do sklepu.
Ich gehe zur Bäckerei. /ich geje cur bekeraj/
Idę do piekarni.
Najczęściej jednak używamy nazw własnych sklepów, mówimy wówczas:
Wohin? Dokąd? - dynamicznie
Ich gehe zu Rossmann. /ich geje cu rosman/
Idę do Rossmanna.
Wo? Gdzie? - statycznie
Ich bin bei Rossmann. /ich bin baj rosman/
Jestem w Rossmannie.
Ich kaufe bei Rossmann ein. /ich kałfe baj rosman ajn/
Robię zakupy w Rossmannie.
Zwroty:
Ich möchte gerne in die Stadt. Ist das weit? /ich mychte gerne in di sztat. Ist das wajt/
Chciał(a)bym pójść do miasta. Czy to daleko?
Gibt es in der Nähe ein Geschäft? /gipt es in der neje ajn geszeft/
Czy jest jakiś sklep w pobliżu?
Ich orientiere mich nicht gut. Ich möchte gerne einen Stadtplan. /ich orientire mich nicht gut. Ich mychte gerne ajnen sztatplan/
Nie za dobrze się orientuję. Chciał(a)bym plan miasta.
Ich habe Postkarten für meine Familie. Wo ist bitte der Briefkasten? /ich habe postkarten fyr majne familie. Wo ist bite der brifkastyn/
Mam pocztówki dla rodziny. Gdzie jest skrzynka?
Ich brauche noch Briefmarken. Wo ist bitte die Post? /ich brałche noch brifmarkyn. Wo ist bite di post/
Potrzebuję jeszcze znaczków. Gdzie jest poczta?
Wie weit ist es zu Fuß? /wi wajt ist es cu fus/
Jak daleko to jest piechotą?
Komme ich dorthin zu Fuß? /kome ich dorthin zu fus/
Czy dojdę tam piechotą?
Soll ich einen Bus nehmen? Welche Linie? /zol ich ajnen bus nejmen. Welche linie/
Czy mam wziąć autobus? Jaki numer?
Soll ich eine S-Bahn nehmen? Welche Linie? /zol ich ajne esban nejmen. Welche linie/
Czy mam wziąć s-banę? Jaki numer?
Wie heißt die Haltestelle? /wi hajst di haltesztele/
Jak nazywa się przystanek?
Wie viele Haltestellen sind das? /wi file haltesztelen zint das/
Ile to przystanków?
Zeigen Sie mir bitte die Haltestelle? /cajgen zi mir bite di haltesztele/
Czy pokaże mi Pan/i przystanek?
Wo kaufe ich eine Fahrkarte? Was kostet das?
Gdzie kupię bilet? Ile to kosztuje?
Wskazówka:
Kiedy będziemy przemieszczać się środkami komunikacji miejskiej przydadzą się nam takie czasowniki jak:
einsteigen /ajnsztajgen/ - wsiadać
umsteigen /umsztajgen/ - przesiadać się
aussteigen /ałsztajgen/ - wysiadać
Każdy z nich jest „ruchomy” i w zdaniu cząstki „ein/um/aus/” wędrują na koniec:
Wo steige ich ein? /wo sztajge ich ajn/
Gdzie mam wsiąść?
Wo steige ich aus? /wo sztajge ich ałs/
Gdzie mam wysiąść?
Wo steige ich um? /wo sztajge ich um/
Gdzie mam się przesiąść?
A będąc już na mieście pamiętajmy, by mieć zapisany adres, pod którym mieszkamy – na wszelki wypadek, gdybyśmy się zgubili. Nauczmy się jeszcze paru zwrotów odpowiednich w takiej sytuacji:
Entschuldigung. Ich habe eine Frage: Ich suche die Adresse: …..... /entszuldigung, ich habe ajne frage. Ich zuche di adrese …/
Przepraszam, mam pytanie. Szukam adresu: ….....
Ich glaube, ich habe mich verlaufen. Ich suche die Adresse: ….. /ich glałbe, ich habe mich ferlałfen. Ich zuche di adrese/
Wydaje mi się, że się zgubiłam. Szukam adresu:...
Entschuldigung, welche Linie fährt zu …............... (nazwa naszej ulicy)? /entszuldigung welche linie fert cu …............/
Przepraszam, jaki autobus/tramwaj jedzie do ….
Vielen Dank für Ihre Hilfe. /filen dank fyr ire hilfe/
Bardzo dziękuję za pomoc.
Typowe zwroty wskazujące drogę:
Gehen Sie nach links. /gejen zi nach links/
Proszę iść w lewo.
Gehen Sie nach rechts. /gejen zi nach rechts/
Proszę iść w prawo.
Gehen Sie an der Kreuzung nach links. /gejen zi an der krojcung nach links/
Proszę pójść na skrzyżowaniu w lewo.
Gehen Sie geradeaus. /gejen zi geradeałs/
Proszę iść prosto.
Gehen Sie geradeaus bis zur Ampel. /gejen zi geradeałs bis cur ampel/
Proszę iść prosto aż do świateł.
Gehen Sie die Straße entlang. /gejen zi di sztrase entlang/
Proszę iść tą ulicą (wzdłuż tej ulicy)
A gdyby nas ktoś zapytał o drogę, a my nie potrafilibyśmy jej objaśnić, powiedzmy:
Ich bin nicht von hier. /ich bin nicht fon hija/
Nie jestem stąd.
Ćwiczenia
Sprawdź czego się nauczyłeś z lekcji:
