Krótkie sprawozdanie z przebiegu dnia
Tak się jednak składa, że dużo czynności codziennych to czasowniki nieregularne w czasie przeszłym. Ich formy są dla nich charakterystyczne i uczymy się ich zazwyczaj pamięciowo. Poniżej formy wybranych czasowników z przykładowymi zdaniami. Znowu obowiązuje zasada, że słówko z „ge-” mówimy na końcu zdania, a do osoby „ich” dodajemy „habe”. Zdanie tłumaczymy od końca, gdyż „habe” nie ma tutaj żadnego znaczenia jako słówko.
Powtórzenie:
Jeśli mówimy o sobie uzupełnieniem zdań w czasie przeszłym będzie „ich habe”, np.
Ich habe geschlafen.
Spałam.
Jeśli chcemy opowiedzieć, co robił nasz senior, użyjemy „er hat” (o mężczyźnie) albo „sie hat” (o kobiecie), np.:
Er hat geschlafen.
On spał.
Herr Schmitt hat geschlafen.
Pan Schmitt spał.
Ihr Vater hat geschlafen.
Pani/a tata spał.
Sie hat geschlafen.
Ona spała.
Frau Schmitt hat geschlafen.
Pani Schmitt spała.
Ihre Mutter hat geschlafen.
Pani mama spała.
A gdy chcemy opowiedzieć, co robiliśmy w osobie „my”, to użyjemy „wir haben”:
Wir haben geschlafen.
My spaliśmy.
By zdać komuś pytanie jako Pan / Pani, użyjemy formy „Haben Sie?”:
Haben Sie geschlafen? (Czy) Pan/i spał/a?
Odmiana dla wszysykich osób:
ich habe geschlafen
– ja spałem/am
du hast geschlafen
– ty spałeś/aś
er, się, es hat geschlafen
– on, ona, ono spał/a/o
wir haben geschlafen
– my spaliśmy
ihr habt geschlafen
– wy spaliście
się haben geschlafen
– oni spali, one spały
Sie haben geschlafen
– Pan, Pani spał/a, Państwo spali
backen / gebacken / piec
Ich habe gestern einen Kuchen gebacken. /ich habe gestern ajnen kuchen gebaken/
Upiekłem/am wczoraj ciasto.
braten / gebraten / smażyć
Ich habe das Fleisch gebraten. /ich habe das flajsz gebraten/
Usmażyłem/am mięso.
essen / gegessen / jeść
Ihre Mutter hat alles gegessen. /ire muter hat ales gegesen/
Pani mama wszystko zjadła.
geben / gegeben / dać
Ich habe Frau Schmitt etwas Wasser gegeben. /ich habe frał szmit etfas waser gegejben/
Dałem/am Pani Schmitt trochę wody.
einladen / eingeladen / zapraszać
Frau Schmitt hat die Nachbarin eingeladen. /frał szmit hat di nachbarin ajngeladen/
Pani Schmitt zaprosiła sąsiadkę.
lesen / gelesen / czytać
Frau Schmitt hat die Bibel gelesen. /frał szmit hat di bibel gelejzen/
Pani Schmitt czytała Biblię.
messen / gemessen / mierzyć
Ich habe Frau Schmitt Blutdruck gemessen. /ich habe frał szmit blutdruk gemesen/
Zmierzyłem/am Pani Schmitt ciśnienie.
rufen / gerufen / wezwać, wołać
Ich habe den Arzt gerufen. /ich habe dejn arct gerufen/
Wezwałem/am lekarza.
anrufen / angerufen / zadzwonić do kogoś
Ich habe meine Familie angerufen. /ich habe majne familie angerufen/
Zadzwoniłem/am do mojej rodziny.
schlafen / schlafen / spać
Frau Schmitt hat gut geschlafen. /frał szmit hat gut geszlafen/
Pani Schmitt dobrze spała.
sehen / sehen / widzieć
Ich habe das nicht gesehen. /ich habe das nicht gezejen/
Nie widziałem/am tego.
fernsehen / ferngesehen / oglądać telewizję
Frau Schmitt hat eine Stunde ferngesehen. /frał szmit hat ajne sztunde ferngezejen/
Pani Schmitt godzinę oglądała telewizję.
tragen / getragen / nosić, nieść
Frau Schmitt hat gestern die Jacke getragen. /frał szmit hat gestern di jake getragen/
Pani Schmitt miała wczoraj ubraną (nosiła) tą kurtkę.
waschen / gewaschen / prać, myć
Ich habe die Bettwäsche gewaschen. /ich habe di betwesze gewaszen/
Wyprałem/am pościel.
vorschlagen /forszlagen/ vorgeschlagen / proponować
Ich habe Frau Schmitt einen Spaziergang vorgeschlagen. /ich habe frałszmit ajnen szpacirgang forgeszlagen/
Zaproponowałem/am Pani Schmitt spacer.
brechen / gebrochen / złamać
Frau Schmitt hat 2012 (zweitausendzwölf) den Arm gebrochen. /frał szmit hat cwajtałzentcwylf dejn arm gebrochen/
Pani Schmitt złamała w roku 2012 rękę.
helfen / geholfen / pomagać
Ich habe Frau Schmitt beim Duschen geholfen. /ich habe frał szmit bajm duszen geholfen/
Pomogłem/am Pani Schmitt przy prysznicu.
nehmen / genommen / brać
Frau Schmitt hat die Medikamente genommen. /frał szmit hat di medikamente genomen/
Pani Schmitt zażyła lekarstwa.
Ich habe die U-Bahn genommen. /ich habe di uban genomen/
Pojechałem/am (wziąłem/wzięłam) metro.
sprechen / gesprochen / rozmawiać
Frau Schmitt hat heute wenig gesprochen. /frał szmit hat hojte wenich geszprochen/
Pani Schmitt mało dziś mówiła / rozmawiała.
treffen / getroffen / spotkać
Ich habe die Nachbarin getroffen. /ci habe di nachabrin getrofen/
Spotkałem/am sąsiadkę.
wegwerfen / weggeworfen / wyrzucić
Ich habe die Reste weggeworfen. /ich habe di restwe weggeworfen/
Wyrzuciłem/am resztki.
bitten / gebeten / prosić
Frau Schmitt hat um einen Kuchen gebeten. /frał szmit hat um ajnen kuchen gebeten/
Pani Schmitt poprosiła o ciasto.
liegen / gelegen / leżeć
Frau Schmitt hat heute viel gelegen. /frał szmit hat hojte fil gelegen/
Pani Schmitt dużo dziś leżała.
finden / gefunden / znaleźć
Ich habe die Zeitung gefunden. /ich habe di cajtun gefunden/
Znalazłem/am gazetę.
singen / gesungen / śpiewać
Ich habe als Kind im Chor gesungen. /ich hbae als kint im kot gesungen/
Śpiewałem/am jako dziecko w chórze.
trinken / getrunken / pić
Frau Schmitt hat nur Kräutertee getrunken. /frał szmit hat nur krojtertej getrunken/
Pani Schmitt piła tylko herbatkę ziołową.
leihen / geliehen /gelijen/ pożyczyć
Ich habe das Fahrrad geliehen. /ich habe das farad gelijen/
Pożyczyłem/am rower.
schreiben / geschrieben /geszriben/ pisać
Ich habe die Einkaufsliste geschrieben. /ich habe di ajnkaufsliste geszriben/
Napisałem/am listę zakupów.
schneiden / geschnitten / ciąć, kroić
Ich habe Ihnen die Banane geschnitten. /ich habe inen di banane geszniten/
Pokroiłem/am Pani/Panu banana.
schreien / geschrien /geszrijen/ krzyczeć
Frau Schmitt hat in der Nacht geschrien. /frał szmit hat in der nacht geszrijen/
Pani Schmitt krzyczała w nocy.
stehen / gestanden / stać
Frau Schmitt hat am Fenster gestanden. /frałszmit hat am fenster gesztanden/
Pani Schmitt stała przy oknie.
sitzen / gesessen / siedzieć
Frau Schmitt hat ein bisschen im Garten gesessen. /frałszmit hat ajn bischen im garten gezesen/
Pani Schmitt trochę posiedziała w ogródku.
anziehen / angezogen / ubierać
Ich habe Ihre Mutter angezogen. /ich habe ire muter angecogen/
Ubrałem/am Pani/a mamę.
ausziehen / ausgezogen / rozbierać
Ich habe Ihre Mutter zum Waschen ausgezogen. /ich habe ire muter cim waszen ałsgecogen/
Rozebrałem/am Pani/a mamę do umycia.
umziehen / umgezogen / przebierać
Ich habe am Nachmittag Ihre Mutter umgezogen. /ich habe am nachmitak ire muter umgecogen/
Przebrałem/am Pani/a mamę popołudniu.
wissen / gewusst / wiedzieć
Ich habe das nicht gewusst. /ich habe das nicht gewust/
Nie wiedziałem/am tego.
(mit)bringen / (mit)gebracht / przynieść, przyprowadzić (ze sobą)
Ich habe die Nachbarin mitgebracht. /ich habe di nachbarin mitgebracht/
Przyprowadziłem/am sąsiadkę.
Ich habe ein paar Fotos mitgebracht. /ich habe ajn par fotos mitgebracht/
Przyniosłem/am / przywiozłem/am parę zdjęć.
wegbringen / weggebracht / wynieść
Ich habe den Müll weggebracht. /ich habe dejn myl weggebracht/
Wyniosłem/am śmieci.
Pełną listę czasowników nieregularnych w czasie przeszłym znajdziemy w każdym słowniku oraz w internecie
Jeśli chcemy skorzystać z takich list, to warto wiedzieć, że mają one zazwyczaj formę tabeli, w której są i inne gramatyczne informacje. Do tworzenia czasu przeszłego używanego w mowie potrzebna nam rubryka „Perfekt” (tak fachowo nazywa się ten czas przeszły), może być ona zatytułowana również „Partizip Perfekt” / „Partizip II” – tak nazywają się formy czasownika „naukowo”. Oczywiście w zdaniu słówko z tabelki stawiamy na końcu i w większości przypadków uzupełniamy o „ich habe”, jeśli to my wykonaliśmy daną czynność.
Ćwiczenia
Sprawdź czego się nauczyłeś z lekcji: